SÜRDÜRÜLEBİLİR KENT

Kent olgusunun tarihsel süreç içinde sürekli gelişen kendini yenileyen bir olgu olarak karşımıza çıktığını görüyoruz. Ülkenin veya bölgenin gelişmişlik düzeyi ve ekonomik cazibe merkezi olması ile orantılı değişebildiği gibi sosyo-politik nedenler, beşeri olaylar da bu gelişmişliğin ve değişimin öncüsü olan önemli etmenler. Kentin bu denli değişime ve gelişime açık olması ve de etkileşimin çok yönlü olması tanımını da güçlendirmektedir veya bir çok tanımı beraberinde getirmektedir. Tarihsel gelişim içinde kentin kavramsal değişimi devam etmiş,geçmiş dönemlerde “cite” “polis” veya “medine” olarak anılan kentler bugün büyük metropoller olarak anılmakta .Öte yandan sosyo-ekonomik kavramlara bağlı olarak kent kavramının içerisinde de önemli değişmeler yaşanmış, eski dönemlerde “kale” veya “sur” kent kavramının tanımlama da önemli bir kriter kullanılmıştır.Oysa bugün kent kavramının tanımlanmasında istihdam yapısı ekonomik faaliyet, nüfus, yoğunluğu vb. çok daha farklı kriterler kullanılmaktadır. Özellikle sanayi devrimi ile birlikte kentsel mekanların biçim ve işlevlerinin değişmesi kent kavramının içeriğini bütünüyle değiştirmiş, sosyoloji, tarh, coğrafya ve ekoloji gibi bire çok bilim dalının inceleme alanına girmesi nedeniyle de kentin tanımlanmasın da farklı yaklaşımlar sergilemiştir. Kentlerin hızlı değişmesi ve gelişmesine parelel olarak kentlerle ilgili yeni kavramlarda çıkmaktadır. Sürdürülebilir kent’te bunun bir örneğidir. Sürdürülebilir kalkınma nasıl ki insan ile doğa arasında denge kurarak doğal kaynakları tüketmeden, gelecek nesillerin ihtiyaçlarının karşılanmasına ve kalkınmasına imkan verecek şekilde bugünün ve geleceğin yaşamını ve kalkınmasını programlama anlamını taşımaktaysa ve sosyal, ekolojik, ekonomik, mekansal ve kültürel boyutları olan bir kavramsa sürdürülebilir kentte ekonomik değer yaratabilen, örgütlenme ve yönetim ilişkilerinde bizzat merkezde ve karar verici olmayarak, yönetimde birlikte karar alma; kaynakları verimli kullanma; sektörel işbirliğini sağlama ve sürdürebilme; kentte çok kültürlülüğün yarattığı tehdit ve fırsatları saptayarak bunları çeşitli projelerle işbirliğine çevirme, kentte bilgi toplumu oluşturma, geçmişin ve bugünün bilgi ve tecrübelerini hedeflere ulaşmada kullanabilme ve son olarak sonucu alınmış programlardaki başarı ya da başarısızlığın sorumluluğunu taşıyabilme ve yeniden programlayabilme ve yeniden programlayabilme gibi özelliklere sahip olmalıdır ve bu özellikler çerçevesinde de tanımlanabilmelidir.Genel olarak yukarda saydığımız özelliklerden sürdürülebilir kentin çok boyutlu ve de çok fazla geniş alana yayılmış olduğunu görüyoruz. Bu yayılması da kaçınılmazdır esasında, sonuçta her açıdan sürekli büyüyen bir kent var ve büyüyen yapının ihtiyaçlarına cevap vermesi gereken bir yapı veya kent biçimi olmalıdır. Kent kavramını şekillendiren en önemli unsurun nüfus olduğunu görüyoruz, nüfus artışı ve yoğunluğu sorun ve ihtiyaçları da bu çerçeve de şekillendirmektedir. O yüzden sürdürülebilir kent dediğimiz zaman, kentte yaşayan insanların ihtiyaçlarını karşılayabilen ve bu ihtiyaçları optimum düzeyde sağlayan kent olarak düşünülmelidir. Hizmette süreklilik olması gerekir bu süreklilik içinde kentin kendini sürekli yenileyebilmesi ve gelişime açık olması gerekmektedir.
Sürdürülebilir kalkınma politikalarının yürütülmesinde ve amaçlanan hedefe varma noktasında en önemli unsurlardan biridir sürdürülebilir kent. Kırsal alanların büyük bir kısmı, nufüs kaybı,sosyal altyapının azalması veya uygun olmayan bir yapılaşmanın sıkıntılarını yaşamaktadır. O yüzden günümüzde artık nüfusun büyük çoğunluğu kentlerde yaşamaktadır. Kentteki genişlemeye bağlı olarak sosyal farklılıkların belirginleşmesi sonucunda kentteki topluluklar arasında daha fazla güçlükler ortaya çıkar. Kentin bu anlamda bu güçlükleri ortadan kaldırabilecek bir yapıda olması gerekir.Bu anlamda kentin yönetimi, genel politikalar, sosyo-ekonomik durum ve kentin potansiyeli önemli etmenlerdir.
Bütün bunlardan hareketle sürdürülebilir kenti, “kentte yaşayanların, üretim ve yaşama dair bütün uğraşlarında kentin doğal, yapay, kültürel, etnik çevresini geliştirmeye yerel ve bölgesel çapta çaba gösterdikleri ve buna bağlı olarak sürdürülebilir kalkınmayı da destekleyen kenttir.” şeklinde de tanımlamak doğru olacaktır.